Knieblessures zijn na rug/nekklachten de meest voorkomende klachten bij de fysiotherapeut.
Acuut knieletsel
Bij het sporten, maar ook in het dagelijkse leven of tijdens werkzaamheden kan er een acuut knieletsel ontstaan. Je kan bijvoorbeeld je knie verdraaien of door een duw een misstap maken. Hierbij kan er ook letsel ontstaan in de knie. Denk hierbij aan letsel van de voorste kruisband, de meniscus of de binnenste of buitenste knieband. Er is dan vaak sprake van een dikke knie en veel pijn. Ook kan er een gevoel van instabiliteit ontstaan door een beschadiging van de structuren in de knie. Bij deze klachten is het belangrijk om contact op te nemen met de huisarts of de fysiotherapeut om de ernst van het letsel te laten beoordelen.
Voorste kruisbandletsel
De voorste kruisband is 1 van de belangrijkste banden die in de knie zit. Hij zorgt voor stabiliteit in met name de draaibewegingen. In veel gevallen ontstaat letsel aan deze band tijdens het sporten zonder dat er een tegenstander in de buurt is. De knie wordt snel dik en voelt instabiel aan. Vervolg onderzoek (lichamelijk onderzoek en MRI) moeten vervolgens duidelijkheid geven over de ernst van het letsel. In overleg met de orthopeed wordt dan gekeken of het verstandig is om de band te repareren. In veel gevallen is dit namelijk niet nodig en heeft een conservatief beleid de voorkeur. In beide gevallen zal de revalidatie al snel 9 maanden tot een jaar duren.
Meniscusletsel
Letsel aan de meniscus kan op diverse manieren ontstaan. Het kan gaan om een plotselinge verdraaiing van de knie waardoor een beschadiging van de meniscus kan ontstaan. De knie kan dan in sommige gevallen blokkeren, maar meestal blijven de klachten beperkt tot pijn en zwelling. Meestal kenmerkt de pijn zich door een drukpijn aan de zijkant van de knie precies tussen het boven- en onderbeen.
Naast het acute letsel kan ook de meniscus onderhevig zijn aan het verouderingsproces waardoor deze van mindere kwaliteit wordt. Deze klachten bouwen zich vaak geleidelijker op.
In het verleden werd regelmatig een kijkoperatie uitgevoerd om de meniscus te repareren of bij te werken. Tegenwoordig wordt dat bij mensen boven de 40 al nauwelijks meer gedaan aangezien het bewezen is dat dit weinig effect heeft. Fysiotherapie heeft hierbij nog steeds de voorkeur in de behandeling.
Knie artrose
Naarmate de leeftijd vordert neemt de kwaliteit van het kraakbeen af. Dit is een natuurlijk proces dat hoort bij het ouder worden. Dit hoeft geen klachten te geven. De mate van artrose is namelijk niet direct te linken aan de mate van klachten oftewel, veel artrose betekend niet automatisch ook veel klachten.. Het klachtenbeeld bij artrose kenmerkt zich door stijfheid na enige tijd zitten of liggen, een dikke knie aan het eind van de dag, bij pij lopen of traplopen, maar weinig pijn tijdens het fietsen.
Knieprothese
Als fysiotherapie en injecties onvoldoende effect meer hebben dan wordt gekozen voor een totale knie prothese.
Naast de totale knieprothese kan er ook gekozen worden voor een halve knieprothese indien aan 1 kant van het gewricht het kraakbeen nog goed genoeg is.
Knie peesblessure
Bij veel springen kan er aan de voorkant van de knie een irritatie van de kniepees ontstaan. Er is dan vaak weinig te zien aan de knie, maar met name activiteiten waarbij de knie buigt en strekt terwijl er druk op staat geven veel klachten. Denk hierbij aan traplopen, opstaan uit de stoel en springen.
Bij tieners komen met name varianten van de peesblessure voor zoals Osgood Slatter en Svending Larsson Johansson.
Lopersknie
Een blessure die regelmatig bij hardlopers voorkomt is een overbelasting van de pees aan de buitenkant van de knie, ook wel de lopers knie genoemd. Deze blessure wordt vaak gezien bij hardlopers die snel hun training opgebouwd hebben, net zijn begonnen of veel op een schuine weg lopen. Doordat de heupspieren op een gegeven moment onvoldoende steun kunnen geven wordt deze pees telkens heel licht opgerekt waardoor die geïrriteerd raakt. Door het aanpassen van de looptechniek en loopbelasting en het trainen van de spieren kan ervoor gezorgd worden dat je weer pijnvrij kunt hardlopen.
Patellofemorale knieklachten
Bij pubers zien wij regelmatig knieklachten ontstaan na een periode van groei. Deze klachten zitten voornamelijk aan de voorzijde van de knie en kunnen wisselen van plek rondom de knieschijf. Met name (hard)lopen, traplopen, fietsen, opstaan uit de stoel en lang zitten kunnen vervelend zijn. Doordat in de groeispurt ook de spieren langer worden hebben zij vaak moeite om de juiste coördinatie van bewegingen uit te voeren. Hierdoor wordt het kniegewricht meer belast en ontstaan de pijnklachten. Door het trainen van de heupspieren en het leren sturen van de bewegingen zijn deze klachten vaak goed te behandelen. Daarnaast is het belangrijk om een goede balans te krijgen in de hoeveelheid activiteiten die de knie te verduren krijgt.